Hoe erfbelasting voorkomen? Ontdek onze tips om erfbelasting te verminderen

We zijn vaak nog verrast door de hoge erfbelastingen die we moeten betalen wanneer we een erfenis ontvangen. Het bedrag dat aan de fiscus moet worden afgedragen, kan aanzienlijk zijn en soms zelfs tot financiële problemen leiden voor de erfgenamen. Bij Fubo willen we graag iedereen informeren over de mogelijke strategieën om de erfbelasting te verminderen of zelfs te vermijden. In deze gids bieden we inzicht in verschillende methoden, van schenkingen tijdens het leven tot testamenten en levensverzekeringen, die kunnen helpen om de last van erfbelasting te verlichten. Door deze tips en adviezen te volgen, kan je zorgen voor een meer efficiënte en rechtvaardige overdracht van je vermogen aan je geliefden.

1. Schenkingen tijdens het leven

Geregistreerde schenking: Bij een geregistreerde schenking wordt de schenking officieel vastgelegd in een schenkingsakte. Deze wordt opgesteld, door een Notaris (authentieke schenkingsakte) of door uzelf (onderhandse schenkingsakte). De akte wordt geregistreerd door de Notaris (bij een authentieke schenkingsakte) of door de schenker of begunstigde (bij een onderhandse schenkingsakte) op een plaatselijk kantoor Rechtszekerheid van de FOD Financiën. Het is de ontvanger van de schenking (de begiftigde) die de schenkbelasting betaalt. In Vlaanderen bedraagt de schenkbelasting op roerende goederen (zoals geld en effecten) 3% voor schenkingen in rechte lijn (vb. aan kinderen) en tussen partners en 7% voor schenkingen aan anderen. Voor onroerende goederen (zoals huizen) varieert het tarief van 3% tot 27%, afhankelijk van het bedrag van de schenking en de verwantschap of de relatie die de schenker heeft met de begiftigde.

Onrechtstreekse schenking: Handgiften en bankgiften zijn manieren om geld of goederen te schenken zonder dat er onmiddellijk schenkbelasting verschuldigd is. Echter, als de schenker van een roerend goed binnen de 5 jaar (3 jaar voor schenkingen tot en met 31 december 2024) na de schenking overlijdt, dan worden de geschonken goederen geacht nog in de nalatenschap van de overleden schenker aanwezig te zijn. De geschonken goederen moeten dus worden aangegeven in de aangifte van nalatenschap van de schenker en daarop zal er alsnog erfbelasting worden geheven.

2. Schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik

Bij deze techniek schenk(t)(en) de ouder(s) de blote eigendom van een goed (zoals een huis) aan de kinderen, terwijl de ouder(s) het vruchtgebruik behoud(t)(en). Dit betekent dat de ouder(s) het recht behoud(t)(en) om in het huis te wonen of de huurinkomsten te ontvangen tot aan hun overlijden. Hierdoor wordt de waarde van de blote eigendom al tijdens het leven van de ouder(s) aan de kinderen overgedragen. Voor schenkingen van onroerende goederen (zoals een huis) moet men steeds een beroep doen op een Notaris. De Notaris stelt de schenkingsakte op en de akte wordt vervolgens door de Notaris geregistreerd. De ontvanger van de schenking (de begiftigde) betaalt dan schenkbelasting, wat lager is dan de erfbelasting. 

Echter, als de schenker van een onroerend goed overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking, dan moet u het geschonken onroerend goed aangeven in de aangifte van nalatenschap. U betaalt hier geen erfbelasting meer op, maar de waarde ervan kan wel invloed hebben op de berekening van de erfbelasting op de overige goederen in de nalatenschap.

3. Levensverzekeringen

Levensverzekeringen kunnen strategisch worden gebruikt om erfbelasting te verminderen. Als de verzekeringsnemer een levensverzekering afsluit waarbij de begunstigde iemand anders is dan de erfgenamen (bijvoorbeeld de kinderen), kan de uitkering bij overlijden belastingvrij zijn, afhankelijk van de structuur van de verzekering en de specifieke omstandigheden.

4. Testamenten en successieplanning

Een goed opgesteld testament kan helpen om de erfbelasting te optimaliseren. Door bijvoorbeeld bepaalde legaten aan kleinkinderen te doen of door gebruik te maken van de gunstregelingen voor ondernemingen en familiale vennootschappen, kan de erfbelasting worden verminderd. Successieplanning met de hulp van een Notaris of een gespecialiseerde fiscalist kan helpen om de nalatenschap zo efficiënt mogelijk te structureren.

5. Familiale vennootschappen

Door bezittingen onder te brengen in een familiale vennootschap, kan men gebruik maken van fiscale voordelen bij overdracht. Bij de overdracht van aandelen van een familiale vennootschap zijn er onder bepaalde voorwaarden vrijstellingen of verlaagde tarieven voor de erfbelasting. Dit kan bijvoorbeeld voordelig zijn bij het overdragen van een familiebedrijf.

6. Vrijstelling voor de gezinswoning

In Vlaanderen is de gezinswoning (incl. inboedel) volledig vrijgesteld van erfbelasting voor de langstlevende partner (gehuwd of wettelijk samenwonend). Dit kan een aanzienlijke besparing betekenen, aangezien de waarde van de gezinswoning vaak een groot deel van het vermogen uitmaakt.

Professioneel advies

Het is essentieel om professioneel advies in te winnen bij een notaris of een fiscale expert. Zij kunnen helpen bij:

• Het opstellen van schenkingsakten en testamenten.
• Het beoordelen van de fiscale implicaties van verschillende strategieën.
• Het navigeren door de complexe Belgische erfbelastingwetgeving.
• Het verzekeren dat alle juridische en fiscale regels correct worden nageleefd.

Door goed advies in te winnen en een doordachte planning te maken, kunnen erfgenamen aanzienlijk besparen op erfbelasting en kan het overdragen van vermogen soepeler verlopen.

Heb je vragen of hulp nodig?

Op de website van Fubo kan je contactgegevens terugvinden van professionelen die je kunnen verder helpen met alle administratieve zaken rondom een overlijden zoals Carine Reynvoet.

Fubo: Wegwijzer in persoonlijk afscheid

Ontdek ons aanbod uitvaartlocaties, uitvaartondernemers, muzikanten, storytellers, fotografen, rouwartikelen en meer. Of neem gerust contact met ons op om te bespreken wat we voor jou kunnen betekenen.